Khi nhìn vào một bản vẽ kiến trúc hay một hình ảnh phối cảnh ấn tượng, bạn có bao giờ thắc mắc ai là người đứng sau từng phần việc đó? Từ việc hình thành ý tưởng, dựng bản vẽ kỹ thuật đến biến thiết kế thành hình ảnh sống động, cả ba vị trí – Kiến trúc sư, Họa viên Kiến trúc và Diễn họa viên Kiến trúc – đều góp phần tạo nên thành quả. 

Thế nhưng, ranh giới công việc giữa họ không phải lúc nào cũng rõ ràng, và đó chính là lý do bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt cụ thể: ai làm gì trong một dự án thiết kế.

1. Kiến trúc sư, Họa viên, Diễn họa – Ai làm gì?

Trong một dự án thiết kế, ba vị trí Kiến trúc sư, Họa viên kiến trúc và Diễn họa viên Kiến trúc cần phối hợp chặt chẽ để biến ý tưởng thành sản phẩm hoàn chỉnh. Mỗi vị trí đảm nhận một vai trò riêng nhưng cùng hướng tới mục tiêu chung: truyền tải thiết kế rõ ràng, thẩm mỹ và thuyết phục đến khách hàng hoặc các bên liên quan.

1.1. Kiến trúc sư (Architect) – Người đưa ra ý tưởng và dẫn dắt thiết kế

Kiến trúc sư là người lên ý tưởng, phát triển thiết kế tổng thể và theo sát quá trình triển khai. Họ tạo ra bản concept dựa trên yêu cầu của khách hàng, đảm bảo thiết kế vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng vừa tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và quy định pháp lý.

Công việc của kiến trúc sư thường bao gồm:

• Phát triển bản vẽ, sơ đồ và phương án thiết kế chi tiết bằng CAD hoặc 3D modeling.
• Quản lý dự án từ giai đoạn ý tưởng đến khi hoàn thiện.
• Điều chỉnh thiết kế khi có thay đổi từ khách hàng.
• Làm việc với kỹ sư, nhà thầu và khách hàng để đảm bảo tiến độ và chất lượng.
• Lập dự toán chi phí, thời gian và giám sát quá trình thực hiện.

Kiến trúc sư giữ vai trò định hình phong cách, tính khả thi và giá trị thẩm mỹ cho toàn bộ thiết kế.

1.2. Họa viên kiến trúc (Draftsman) – Người hiện thực hóa bản vẽ kỹ thuật

Họa viên kiến trúc chịu trách nhiệm chuyển đổi ý tưởng của kiến trúc sư thành bản vẽ kỹ thuật chi tiết. Sử dụng CAD software, họ tạo ra các bản vẽ 2D và 3D, xác định kích thước, vật liệu và các thông số cần thiết.

Công việc của họa viên bao gồm:

• Dựng bản vẽ chi tiết từ thiết kế sơ bộ của kiến trúc sư.
• Khảo sát, đo đạc hiện trạng và tính toán tải trọng, vật liệu.
• Đảm bảo bản vẽ tuân thủ tiêu chuẩn xây dựng và quy định pháp lý.
• Lưu trữ hồ sơ kỹ thuật để phục vụ bảo trì hoặc cải tạo sau này.

Họa viên tập trung vào sự chính xác và tính khả thi, giúp ý tưởng được thể hiện đầy đủ và rõ ràng để triển khai.

1.3. Diễn họa viên Kiến trúc (3D Visualizer/Archviz Artist) – Người truyền tải ý tưởng bằng hình ảnh

Diễn họa Kiến trúc là quá trình tái hiện ý tưởng thiết kế trong không gian 3D bằng hình ảnh tĩnh, video animation, TVC hoặc VR 360. Mục tiêu là giúp khách hàng hình dung rõ ràng nhất thiết kế trước khi bắt tay vào thực hiện.

Xem thêm: Diễn Họa Kiến Trúc Là Gì?

Khách hàng của Diễn họa Kiến trúc có thể bao gồm:

• Chủ đầu tư bất động sản cần hình ảnh 3D sống động phục vụ marketing và giới thiệu dự án.
• Kiến trúc sư hoặc nhà thiết kế nội thất muốn trình bày ý tưởng trực quan.
• Sinh viên kiến trúc cần thể hiện thiết kế khi làm đồ án tốt nghiệp.
• Cá nhân muốn thấy trước không gian sống tương lai của mình.

Công việc của 3D Visualizer thường gồm:

• Dựng mô hình 3D từ bản vẽ kỹ thuật hoặc concept thiết kế.
• Áp vật liệu, thiết lập ánh sáng và góc nhìn để tạo hình ảnh chân thực.
• Sản xuất ảnh tĩnh, video animation hoặc nội dung VR phục vụ thuyết trình và truyền thông.

Diễn họa Kiến trúc không chỉ là công cụ trình bày mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thuyết phục khách hàng. Hình ảnh sống động, giàu tính thẩm mỹ giúp rút ngắn khoảng cách giữa ý tưởng và cảm nhận thực tế, từ đó nâng cao khả năng thành công cho dự án.

2. So sánh tổng quan 3 vị trí theo tiêu chí cụ thể

Bạn có thể xem bảng so sánh tổng hợp của các vị trí dưới đây:

3. Mối liên kết giữa các vị trí trong doanh nghiệp kiến trúc

Trong một dự án thiết kế, Kiến trúc sư, Họa viên Kiến trúc và Diễn họa viên Kiến trúc là ba mắt xích gắn bó chặt chẽ. Kiến trúc sư đảm nhiệm vai trò định hướng sáng tạo, lên ý tưởng tổng thể và bảo đảm phương án đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật cũng như nhu cầu của khách hàng. 

Từ bản concept này, Họa viên Kiến trúc tiếp nhận và chuyển đổi thành hệ thống bản vẽ kỹ thuật chính xác, bao gồm mặt bằng, mặt đứng, chi tiết cấu tạo và thông số vật liệu.

Diễn họa viên Kiến trúc sẽ thực hiện công việc diễn họa. Đây là bước giúp ý tưởng trở nên “sống” và trực quan nhất. Người làm Diễn họa Kiến trúc dựa vào bản vẽ kỹ thuật và concept của kiến trúc sư để dựng mô hình 3D, thiết lập ánh sáng, vật liệu, góc chụp và render thành hình ảnh hoặc video.

Quá trình này giống như một đường truyền thông tin hai chiều: Kiến trúc sư và Họa viên trao đổi liên tục với Diễn họa viên Kiến trúc để bảo đảm hình ảnh thể hiện đúng ý đồ thiết kế, đồng thời phản hồi từ bản diễn họa giúp nhóm thiết kế hoàn thiện phương án.

4. Các kỹ năng, công cụ & phần mềm đặc trưng theo từng vị trí

Việc nắm vững bộ công cụ đặc trưng giúp mỗi vị trí thực hiện công việc hiệu quả và phối hợp nhịp nhàng, từ ý tưởng đến bản vẽ kỹ thuật và hình ảnh 3D hoàn chỉnh.

• Kiến trúc sư: Cần thành thạo phần mềm thiết kế CAD, 3D Modeling như AutoCAD, Revit, SketchUp. Ngoài kỹ năng chuyên môn, Kiến trúc sư cần tư duy sáng tạo, khả năng phân tích công năng và giao tiếp để làm việc với nhiều phòng ban khác nhau.
• Họa viên kiến trúc: Sử dụng AutoCAD, Revit, ArchiCAD để triển khai bản vẽ chi tiết. Yêu cầu độ chính xác cao, hiểu sâu về tiêu chuẩn kỹ thuật và quy chuẩn xây dựng.
• Diễn họa viên Kiến trúc: Thành thạo các công cụ 3D như 3Ds Max, Blender, SketchUp kết hợp plugin và render engine như V-Ray, Corona Renderer, Enscape. Người làm Diễn họa Kiến trúc cần kỹ năng xử lý ánh sáng, phối màu, chọn góc máy và hậu kỳ hình ảnh bằng Photoshop để tạo ra sản phẩm vừa chân thực vừa giàu cảm xúc.

5. Những nhầm lẫn phổ biến & lời khuyên cho người mới vào ngành

Một nhầm lẫn thường gặp là đánh giá Kiến trúc sư và Họa viên Kiến trúc là cùng một vai trò, hoặc nghĩ rằng Diễn họa viên Kiến trúc chỉ đơn thuần là “vẽ đẹp” mà không cần hiểu về kỹ thuật. 

Thực tế, mỗi vị trí có phạm vi công việc riêng: kiến trúc sư tập trung vào thiết kế tổng thể, họa viên triển khai bản vẽ kỹ thuật, còn Diễn họa Kiến trúc đảm nhận việc thể hiện không gian bằng hình ảnh (still image) và video 3D (animation).

Đối với người mới, lời khuyên là nên xác định sớm hướng đi: nếu yêu thích sáng tạo và quản lý tổng thể dự án, bạn có thể đào sâu nghề Kiến trúc sư; nếu đam mê kỹ thuật và chi tiết, hãy chọn hướng Họa viên; nếu muốn tập trung vào công nghệ 3D và thể hiện hình ảnh, Diễn họa viên Kiến trúc có thể là lựa chọn đáng cân nhắc. 

Ngoài ra, dù ở vị trí nào, khả năng giao tiếp và phối hợp nhóm là yếu tố quyết định thành công, bởi mọi sản phẩm cuối cùng đều là kết quả của sự liên kết chặt chẽ giữa cả ba vai trò.

Sau khi tìm hiểu rõ vai trò và mối liên kết giữa Kiến trúc sư, Họa viên kiến trúc và Diễn họa viên Kiến trúc, bạn có thể nhận thấy một điều rõ ràng: để tạo ra sản phẩm thiết kế không chỉ chính xác về kỹ thuật mà còn ấn tượng về hình ảnh, cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa ý tưởng, triển khai và truyền tải trực quan.

Nếu mục tiêu của bạn là làm chủ nghệ thuật dựng hình 3D và trở thành một Diễn họa viên chuyên nghiệp, chương trình đào tạo nghề Diễn họa Kiến trúc tại 4pixos Academy chính là lựa chọn phù hợp cho bạn. Chương trình học 2 tháng đúc kết từ kinh nghiệm 12 năm làm nghề của một trong những Archviz Artist hàng đầu sẽ giúp bạn tự tin thực chiến tại các doanh nghiệp kiến trúc – xây dựng và các studio diễn họa..

Để cập nhật kiến thức mới nhất, học thêm nhiều tips hữu ích và khám phá các xu hướng Diễn họa Kiến trúc hiện đại, đừng quên ghé thư viện 4pixos Academy – nơi tổng hợp những chia sẻ chuyên sâu và nguồn cảm hứng sáng tạo dành riêng cho cộng đồng diễn họa nhé.

Xem thêm

> Quy Trình Làm Việc Và Bí Quyết Tạo Portfolio Cho Vị Trí Diễn Họa Viên Kiến Trúc
> Khám Phá Lợi Ích, Chi Phí Và Các Loại Hình Dịch Vụ Diễn Họa Kiến Trúc
> Làm Thế Nào Để Trở Thành Một Archviz Artist Chuyên Nghiệp
> Phân Biệt Diễn Họa Kiến Trúc Và Thiết Kế Nội Thất
> Top 6 Phần Mềm Diễn Họa Kiến Trúc Cho Người Mới Bắt Đầu